Καλημέρα και από εμένα, ευχαριστώ την οργανωτική επιτροπή για την δυνατότητα να συμμετέχω σε αυτό το πάνελ με πολύ αξιόλογους ομιλητές.
Εκτός από τον Όμιλο ΕΛΠΕΝ, τον οποίο σαν Διευθύνων Σύμβουλος εκπροσωπώ, έχω την χαρά και την τιμή να εκπροσωπώ και την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας, είμαι Πρόεδρος. 41 μέλη, 28 παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα, όχι ευκαταφρόνητο μετά από τόσα προβλήματα και θέματα που είχαμε.
Και κυρίως νομίζω ότι είμαστε ένας χώρος ο οποίος σημαντικές επενδυτικές και αναπτυξιακές προοπτικές. Παράλληλα, βέβαια, έχουμε σαν υποχρέωση και σαν πρωταρχικό στόχο να καλύπτουμε τον Έλληνα ασθενή αλλά και τον ασθενή σε πολλές άλλες χώρες με ποιοτικά και οικονομικά φάρμακα, αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε.
Το φάρμακο δεν είναι μόνο ένα εμπορικό προϊόν, είναι πρωτίστως σημαντικό κομμάτι της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και αυτό είναι κάτι το οποίο διέπει και τις αρχές και τις λειτουργίες μας.
Επενδύουμε και θα συνεχίσουμε να επενδύουμε μέσα σε αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο. Θέλω να σας πω χαρακτηριστικά ότι πριν ένα μήνα ολοκληρώσαμε, καταγράψαμε και δώσαμε στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και στο Γραφείο του Πρωθυπουργού αναλυτικά επενδυτικά σχέδια 17 ελληνικών εταιρειών και μίας ξένης, της Beohringer-Ingelheim, η μοναδική ξένη, δυστυχώς, εταιρεία που έχει εργοστάσιο, παραγωγική μονάδα στην Ελλάδα.
Καταγράψαμε, λοιπόν, για την επόμενη τριετία, τετραετία επενδύσεις 500 εκατομμυρίων. Και το κάναμε αυτό για να δείξουμε αφενός μεν την αναπτυξιακή δυνατότητα που υπάρχει, αφετέρου διεκδικήσαμε κάποιο συμψηφισμό των επενδύσεων με την υπερφορολόγηση που υφίσταται ο κλάδος μας που μαζί με ….και clawback θα είναι το 70%.
Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει, λοιπόν, ότι υπάρχει μία πολύ γερή βάση στην Ελλάδα παραγωγική, ερευνητική. Και το θέμα των επενδύσεων για εμάς είναι μονόδρομος για την επιβίωση.
Είμαστε, ειδικά οι λίγες μεγάλες, 6-7 ελληνικές βιομηχανίες, νομίζω ότι στο περιβάλλον στο οποίο επιχειρούμε, το ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο, αν δεν ανανεώνουμε την τεχνολογία μας και τα προϊόντα μας κάθε 7-10 χρόνια δεν έχουμε κανένα μέλλον.
Άρα το θέμα των επενδύσεων σε νέα προϊόντα, σε καινοτομία, σε τεχνολογία, σε εξορθολογισμό της παραγωγής είναι κάτι το οποίο για εμάς είναι μονόδρομος.
Τώρα, μέσα σε αυτό το περιβάλλον ποιες είναι οι ευκαιρίες. Οι ευκαιρίες βέβαια είναι η πολύ μεγάλη παγκόσμια αγορά, ο τζίρος του φαρμάκου είναι 1,3 τρις δολάρια ετησίως. Καταλαβαίνετε βέβαια τι μεγάλα συμφέροντα και τι τεράστια δύναμη έχουν οι μεγάλες πολυεθνικές του χώρου μας. Μέσα σε αυτό, όμως, υπάρχουν ευκαιρίες για μεσαίες ευρωπαϊκές ή μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις.
Οι ευκαιρίες είναι αυτή τη στιγμή το γεγονός ότι το ελληνικό-ευρωπαϊκό φάρμακο έχει ένα brand που είναι συνυφασμένο με την ποιότητα. Πολλές χώρες εκτός Ευρώπης αποκτούν μία μεσαία τάξη η οποία μεσαία τάξη αυτή θέλει να έχει πρόσβαση πλέον σε ποιοτικό, οικονομικό φάρμακο το οποίο παράγεται στην Ευρώπη, άρα Ασία, Μέση Ανατολή, Άπω Ανατολή, Λατινική Αμερική, είναι χώρες που οι ελληνικές βιομηχανίες έχουν σημαντικό εξαγωγικό πεδίο μπροστά μας.
Δεύτερη σημαντική ευκαιρία είναι το γεγονός της γενησομοποίησης πολλών φαρμάκων τα επόμενα χρόνια. Άρα με generic ανοίγονται πάρα πολλές προοπτικές για Ευρώπη και εξωτερικό.
Τρίτο και πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι πλέον υπάρχει μία δυνατότητα αμοιβαίας αναγνώρισης εγκριτικών διαδικασιών μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης.
Άρα οι παραγωγικές μας μονάδες μπορούν να περάσουν διαδικασίες audit και ελέγχου πολύ πιο απλά διαδικαστικά και χρονικά, φυσικά με πολλές δυσκολίες από ό,τι παλιότερα, άρα ανοίγει και η μεγάλη αγορά της Αμερικής. Ήδη δύο ελληνικές εταιρείες έχουν περάσει και έχουν δεχθεί FDA audit.
Αυτές είναι σημαντικές ευκαιρίες μπροστά που μαζί με την ελληνική αγορά δημιουργούν ένα επενδυτικό περιβάλλον και ένα αναπτυξιακό περιβάλλον πάρα πολύ συγκεκριμένο, φυσικά με πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες.
Τα προβλήματα δεν είναι προβλήματα που έχουμε μόνο στη χώρα μας, προβλήματα υψηλής φορολόγησης, είπα ότι μαζί με rebate και clawback η υπερφορολόγηση θα είναι 70%.
Έχουμε προβλήματα, δυστυχώς, μεγέθους, η ελληνική οικονομία είναι μικρή, δεν υπάρχει σημαντικός αριθμός μεγάλων επιχειρήσεων, τι σημαίνει αυτό; Ότι δυστυχώς δεν έχουμε την κρίσιμη μάζα πολλές φορές να μπορούμε, απευθυνόμενοι σε μία μικρή αγορά, να μπορούμε να έχουμε έσοδα από την τοπική αγορά για να μπορούμε να έχουμε πλέον δυνατότητες μεγαλύτερες οικονομικές οι επενδύσεις.
Επίσης όταν δεν υπάρχουν πολλές μεγάλες εταιρείες η διασύνδεση με τα πανεπιστήμια και το πώς η ερευνητική πανεπιστημιακή κοινότητα ουσιαστικά λειτουργεί, είναι και αυτό ένα σχετικό μειονέκτημα, και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια, πώς δηλαδή θα μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε πολύ καλύτερα και με ένα καλύτερο θεσμικό πλαίσιο τη διασύνδεση της βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια.
Οι επιστήμες υγείας, φαρμακοβιομηχανία, βιοτεχνολογία είναι προνομιακά πεδία σε αυτό το κομμάτι και έχουμε προτάσεις.
Και βέβαια τα προβλήματα έχουν σχέση και με τον πολύ υψηλό ανταγωνισμό τον οποίο έχουμε. Η Ευρώπη έχει μείνει πίσω στην παγκόσμια φαρμακευτική αγορά. Αμερική και Ασία σε επίπεδο επενδύσεων, σε έρευνα και ανάπτυξη, σε επίπεδο χρήσης κονδυλίων, επιδοτήσεων έχουν πάει πολύ μπροστά.
Η Ευρώπη, δυστυχώς, είχε μία δεκαετία όπου εκτός του ότι άνοιξε την αγορά πάρα πολύ σε ινδικά φάρμακα και τώρα τρέχει να μαζέψει κάποια πράγματα σε θέματα ποιότητας, δεν μπορέσαμε να εκμεταλλευτούμε τα κονδύλια με τέτοιο τρόπο συνολικά έτσι ώστε να έχουν μεγάλη προστιθέμενη αξία σε τελικά προϊόντα.
Αυτό είναι το πλαίσιο το οποίο ήθελα να αναφέρω. Έχουμε, λοιπόν, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα το θετικό ότι έχουμε 28 παραγωγικές μονάδες, έχουμε σημαντικά επενδυτικά προγράμματα μπροστά σε θέματα ουσιαστικά βελτιστοποίησης, παραγωγής, διαδικασιών ποιοτικών ελέγχων, νέες τεχνολογίες.
Έχουμε μπροστά πολύ μεγάλη ευκαιρία για συνεργασία με τα πανεπιστήμια, υπάρχουν χρήματα και από ευρωπαϊκά κονδύλια και προγράμματα, υπάρχουν χρήματα από ξένες εταιρείες οι οποίες έχουν επενδύσει, ακόμα και μέσα στην κρίση, σε ελληνικές εταιρείες φαρμάκου και κυρίως επενδύουν, τελευταία, και σε εταιρείες τεχνολογίας.
Και βέβαια υπάρχει και μεγάλο πεδίο από τις πολυεθνικές εταιρείες να επενδύσουν περισσότερο στην Ελλάδα. Ήδη μετά τις ανακοινώσεις που έγιναν για συμψηφισμό clawback με επενδύσεις τον τελευταίο μήνα, δύο εταιρείες μεγάλες με τις οποίες η εταιρεία μας συνεργάζεται, έδειξαν σημαντικό ενδιαφέρον να έρθουν στην Ελλάδα, η μία να κάνει ένα πρότυπο κέντρο κλινικών μελετών και ερευνών και η άλλη να μεταφέρει ένα μέρος συσκευασίας ή και παραγωγής έτσι ώστε να εκμεταλλευτεί αυτό το κίνητρο.
Στο χέρι μας, νομίζω, είναι να μπορέσουμε όλο αυτό το πλαίσιο και το περιβάλλον να το εκμεταλλευτούμε καλύτερα. Αυτό το οποίο ζητάμε προφανώς είναι ό,τι ζητάνε και οι άλλες επιχειρήσεις, ειδικά με οι μεγάλες επιχειρήσεις: ένα σταθερότερο φορολογικό πλαίσιο, μείωση εισφορών φορολογίας, σαφέστατα βελτιστοποίηση αδειοδοτήσεων και προβλημάτων που συνδέονται με αυτό το πράγμα. Και όπως είπαμε, ένα σταθερό περιβάλλον.
Ευχαριστώ πολύ.
